Wikimedia

Samenwerking met Wikiwijs

Minister Plasterk lanceerde op 3 december 2008 een innovatie op onderwijsgebied, Wikiwijs. Op Wikiwijs wordt gratis online lesmateriaal geschreven door leraren en kan gedeeld worden met andere leraren.

Zie: Plasterk lanceert Wikiwijs, Plasterk wil digitale schoolboeken, Kabinetsreactie advies Onderwijsraad 'Onderwijs en open leermiddelen'

Zie ook: Website van Kennisnet en Website van Wikiwijs

Kort de overeenkomsten en verschillen op een rij

  • Wikibooks is, net als Wikipedia, opgezet door de Wikimedia Foundation, Wikiwijs wordt op dit moment door het ministerie van OCW ontwikkeld. In dit proces worden experts geraadpleegd in het onderwijs, onder andere stichting Kennisnet en de Open Universiteit.
  • De doelen van respectievelijk Wikibooks en Wikiwijs:
    • "Het einddoel van Wikiwijs is om al het lesmateriaal op deze manier aan te bieden, van basis tot en met hoger onderwijs, gebaseerd op het Wikipedia-principe van 'wisdom of crowds'. Een van de redenen dat Wikipedia-encyclopedieën zich kenmerken zich door een hoge kwaliteit, is dat iedereen elkaar voortdurend controleert en zo nodig corrigeert." (bron)
    • "Wikibooks is een wiki gemeenschapsproject met als doel 'vrije' leerboeken voor het onderwijs in Nederland en België en ander lesmateriaal ter beschikking te stellen." (bron) en "Het streven is om deze studieboeken, instructieboeken, en naslagboeken kosteloos, compleet en foutvrij aan te bieden." (bron)
  • De informatie op Wikibooks is vrij toegankelijk voor iedereen, op Wikiwijs is dit momenteel niet het geval. [11-12-2008]
  • De informatie op Wikibooks kan vrij bewerkt worden door iedereen, op Wikiwijs kunnen alleen leraren de pagina's bewerken.

Brainstormen

  • Op 11 december 2008 is er in het chatkanaal van Wikipedia gebrainstormd over hoe we samen zouden kunnen werken met het Wikiwijs project. Daaruit is er een idee ontstaan voor een soort uitzendbureau/helpdesk vanuit de Wikimedia gemeenschap.

Ideeën

De ideeën die hierdoor o.a. zijn ontstaan zijn:

Nieuwe samenwerkingen

  • Het geven van voorbeeld boekvormen [bv: intro, bron, toetsje], ter inspiratie van wat er o.a. mogelijk is.
  • Het helpen bij het gebruiken van een Wiki. En het beantwoorden van vragen. (Ook Wikiwijs gebruikt MediaWiki).
  • Samenwerken met leraren om te kijken wat zij een goed boek vinden. [Want een gemeenschap ontwikkel je alleen goed, als die ook is afgestemd op je bezoekers] (Hiervoor moet er nog wel een groepje mensen die bereid zijn dit te doen worden gevonden)
Leraren zouden hierbij ook een belangrijke rol in kunnen spelen bij het kijken wat er van een leerling verwacht mag worden. + Hoe het materiaal ervaren wordt in een klas.


Zet hieronder uw eigen idee

  • U geeft zelf een overzicht van de verschillen Wikibooks en Wikiwijs.

Voor een leek zijn de voornaamste verschillen naast de bron, eigenaar en de toegankelijkheid, de wijze van correctie, bewerken.

Juist daarin ligt volgens mij de kracht van Wikipedia.

Bij 4 scholen heb ik vorige week navraag gedaan en van de docenten kende bijna iedereen de hierboven genoemde oproep van Plasterk. Maar bijna niemand wist iets af van Wikibooks of Wikiwijs. Er zijn wel leerlingen die het weten.

Om een discussie over deze methodes op gang te brengen raad ik aan Wikibooks opnieuw en misschien nogmaals bekend te maken bij het onderwijs. Artikelen proberen te plaatsen in didactief, het aob onderwijsblad enz. Misschien dat daarvoor door de oproep van Plasterk nu belangstelling is. J. Raphaël 25 dec 2008 08:54 (CET)[reageren]

Bedankt voor het meedenken. Als u iets ziet op deze pagina dat niet klopt of onvolledig is, verbeter het dan gerust. Wikibooks in de aandacht brengen lijkt me ook een prima plan. (Ik zal ook eens vragen wat een paar andere mensen uit de Wiki gemeenschap hierover denken.) Maar ik heb echter geen idee hoe een artikel te plaatsen in een van deze bladen... Catienpetji 6 jan 2009 18:05 (CET)[reageren]
Hoe te werken? Voorlichting is nu belangrijk. Ik neem als beginner bij Wikipedia liever niet het voortouw, ik denk namelijk dat dit best belangrijke ontwikkelingen zijn. Het bestuur van de vereniging Wikimedia bekend maken bij de redacties? Of zal ik de adressen van de redacties hier plaatsen zodat jullie contact opnemen? Dit is mijn onervarenheid met deze vorm van werken. Met vriendelijke groeten intelligenti pauca 9 jan 2009 17:11 (CET)[reageren]
Ik heb inmiddels een deel van de podcast gezien. Opvallend was inderdaad hoe de bronnen gebruikt werden. Nog wel een vraagje: Hoe denkt u dat we zoiets dan het beste zouden kunnen gebruiken? Catienpetji 6 jan 2009 18:05 (CET)[reageren]
zomaar 2 ideeën op basis van die podcast, 1 Wikipedia zelf is al een goed bestaand middel dat op veel niveaus van het onderwijs gebruikt kan worden, ook de Engelse binnen het Nederlandse voortgezet onderwijs. 2 Voor de basisscholen en de eerste leerjaren van het voortgezet onderwijs Wikibooks met verwijzingen naar Wikipedia. Met vriendelijke groeten intelligenti pauca 9 jan 2009 17:11 (CET)[reageren]

kanttekeningen

Omdat dit een gemeenschap project is zullen hier en daar toch nog wel wat kanttekeningen te plaatsen zijn, zoals:

  • Wat mag je van elkaar verwachten. Wat kun je verwachten van een gemeenschap? Welke afspraken kun je hierbij maken.
Het lijkt me dus belangrijk dat dit eerst goed besproken wordt met de mensen die eraan willen meehelpen, voordat er echt mee van start wordt gegaan. Catienpetji 11 dec 2008 19:37 (CET)[reageren]

Vragen?

Bronnen

  • Op de website van de Tweede Kamer kan je het rapport van de Onderwijsraad vinden en het kabinetsstandpunt. Probeer deze link.
Of indien de bovenstaande link niet goed werkt:
http://parlando.sdu.nl/cgi/login/anonymous
Klik op "zoek uitgebreid" en klik dan in het zoekvenster "open leermiddelen". Dan vind je het rapport. Het advies van de onderwijs raad heeft 126 pagina's).

Plasterk

Bij de bespreking van de begroting van het ministerie van OCW vond ik een korte verhandeling waarin minister Plasterk het over Wikiwijs heeft. Zie hieronder. - André Engels 17 feb 2009 18:47 (CET)[reageren]

10-02-2009, Tweede Kamer, nr. 36, pag. 3183-3202, Voortzetting behandeling wetsvoorstel Vaststelling begroting Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor 2009 (31700 VIII)

Ik wil specifiek de aandacht vestigen op een project waarover ik heel enthousiast ben. Ik doel op het proberen om een publieke site te maken waarop het lesmateriaal op de manier van Wikipedia wordt aangeboden. Ik stel mij zo voor dat alleen geregistreerde docenten daartoe toegang krijgen. Dat kan technisch gemakkelijk worden geregeld. Docenten kunnen daar hun lesmaterieel aanbieden. Het mag natuurlijk geen door copyright beschermd materiaal zijn, maar zelfgemaakt materiaal. Dit kan uitgroeien tot een site waarop het gehele curriculum staat. Ik weet bijvoorbeeld dat de natuurkundesector heel goed is georganiseerd. Die is nu al enthousiast en zegt: wij kunnen ons hele schoolboek zo publiek maken. Iedereen kan erbij en iedereen kan er dingen aan veranderen. Je krijgt dan een zogenaamde wisdom of crowds, zoals dat zo mooi heet. De kwaliteit van het product is zo vaak groter dan wanneer er een of enkele auteurs zijn. Vervolgens kunnen oefenopgaven, oude examens en achtergrondinformatie op de site worden gezet. Men kan elkaar ook corrigeren. Bij het geschiedenisonderwijs zal de een zeggen dat hij graag de katholieke versie van de Tachtigjarige Oorlog wil hebben, waarbij het gaat om terroristen die het rechtmatig gezag eruit gooiden, terwijl de ander zegt dat hij de protestante versie wil, waarbij het gaat om vrijheidsstrijders die de paapse overheersers eruit gooiden. Beide varianten zijn dan terug te vinden op zo’n site.
Ik heb geen andere verantwoordelijkheid dan proberen om ervoor te zorgen dat de infrastructuur wordt gecreëerd, dus om er met innovatiebudget voor te zorgen dat er een website komt en dat de computerkant ervan fatsoenlijk wordt geregeld. Daarna is het aan het veld, dat het volledig moet invullen. Ik heb goed nota genomen van de woorden van de heer Van der Vlies, die zei: geef mij voorlopig nog maar een boek. Dat is een keuze die iedereen op een school kan maken. Ik denk ook dat het per vakgebied heel erg uiteen kan lopen. Voor de wiskunde heb je het misschien in een mum van tijd op het web staan, terwijl dat voor een ander vakgebied niet het geval zal zijn. Dat zullen wij dan wel weer zien.
Ik ben hierover enthousiast in gesprek met mensen van de Open Universiteit en van Kennisnet en met docenten. Zodra ik een product heb waarvan ik denk dat het het daglicht kan zien, stuur ik uw Kamer een brief, op basis waarvan wij dan een gesprek kunnen hebben over dit project.

Open brief aan de heer Plasterk

Geachte heer Plasterk,

Met blijdschap heeft de Vereniging Wikimedia Nederland kennisgenomen van uw plannen om gratis schoolboeken te gaan ontwikkelen op een wiki-manier. Wij zien daarin kansen om de samenwerking tussen de Wikimedia projecten en de onderwijssector te versterken, waarbij beide partijen van elkaars ervaring en kennis kunnen projecten. Al meerdere jaren zijn er contacten tussen Wikimedia en Kennisnet. (Rol Kennisnet in Wikiwijs aangeven tzt).

Graag wijzen wij u bijvoorbeeld op een van de projecten van de Wikimedia Foundation, waarvan VWN een chapter is, namelijk Wikibooks. In dat project kunnen boeken worden ontwikkeld. Het is minder bekend dan Wikipedia, dat bestaat uit losse, encyclopedische artikelen. Maar Wikibooks biedt meer structuur en er bestaat bijvoorbeeld de mogelijkheid om een geheel boek af te drukken, of in PDF formaat op te slaan.

Onze zorg bij Wikiwijs is echter het auteursrecht. U stelt in uw toespraak van 3 december 2008 dat "Wat heel belangrijk is: Wikiwijs moet ‘rücksichtslos’ in het publieke domein zitten, zonder voorwaarden, anders werkt het niet." Graag wijs ik u erop dat de Wikimedia projecten echter wel onder bepaalde auteursrechten licenties vallen, namelijk de GFDL of CC licenties. Die hebben als voordeel dat de auteurs van werken wel duidelijk zijn, en daar ook credit voor krijgen, en verantwoordelijkheid voor dragen. Dit versterkt de motivatie van mensen die aan de projecten werken.

U ziet ook een aantal bedreigingen:

  • Het is mogelijk dat mensen het principe niet snappen, dat ze denken dat Wikiwijs een ander woord is voor een elektronisch schoolboek. Maar Wikiwijs is veel meer.
    • Wat dat betreft kunnen wij u vanuit onze ervaring misschien aantoonbaar laten zien wat dat "meer" dan ook is. Meer is bijvoorbeeld een community, meer is actueel houden, meer is inspelen op wat er in de rest van de wereld gebeurt.
  • Het is zeker niet de bedoeling dat er nu een organisatie opstaat die zegt: “Dat doen wij wel eventjes, laat het maar aan ons over.” Wikiwijs moet juist heel breed gedragen worden.
    • Dat biedt kansen voor samenwerking met de wikimedia projecten.
  • Wikiwijs is niet per se in ieders belang: bijvoorbeeld uitgeverijen zouden er moeite mee kunnen hebben.
    • Wikimedia kan meedenken bij het benaderen van uitgeverijen. Zo kan Wikiwijs, in combinatie met bijvoorbeeld Wikipedia, uitgeverijen juist kansen geven voor nieuwe producten, al dan niet in een traditonele kaft.



Overgenomen van "https://nl.wikimedia.org/w/index.php?title=Samenwerking_met_Wikiwijs&oldid=15613"