20070831 NRC
| Deze tekst of dit mediabestand is op deze website geplaatst met een beroep op het citaatrecht, en heeft tot doel de geschiedenis van de Wikimedia projecten vast te leggen. Zie ook het mediabeleid.
This image or other media file refers to the quotation law (citaatrecht) in The Netherlands and Belgium. This is not the same as fair use, but probably it can be placed under this license in the United States and other countries with a fair use policy. |
Bron: http://www.nrc.nl/binnenland/article760893.ece/Snelle_actie_RVD_haalt_angel_uit_wiki-affaire
Snelle actie RVD haalt angel uit wiki-affaire
Door een onzer redacteuren
Den Haag, 31 aug 2007. Friso en Mabel hebben op een computer in Huis ten Bosch het lemma over Mabel veranderd. Daardoor is de koningin er ook bij betrokken en dus ook premier Balkenende.
Alle formele banden tussen de Nederlandse Staat en Prins Friso en diens aanstaande Mabel Wisse Smit leken in 2003 verbroken. Premier Balkenende (CDA) weigerde toestemming aan het parlement te vragen voor het huwelijk van Friso en Mabel, omdat zij hem „onvolledig en onjuist” hadden geïnformeerd over de relatie die Wisse Smit ooit met de vermoorde topcrimineel Klaas Bruinsma had. Het echtpaar werd uit de lijn voor de erfopvolging van het koningschap geschrapt en maakt geen deel meer uit van het Koninklijk Huis.
Maar dan wijzigt iemand twee woordjes in het lemma over Mabel Wisse Smit in de engelstalige versie van internetencyclopedie Wikipedia. De „incomplete and false” informatie die het echtpaar aan Balkenende had gegeven, was op 8 januari opeens niet false meer, slechts ‘incomplete’.
Als de woorden op Wikipedia vanuit een internetcafé waren gewist, had niemand er meer wat van gehoord. Maar het is gedaan vanaf een computer op Huis ten Bosch, het woonpaleis van Koningin Beatrix. Daarmee is het Koninklijk Huis bij de affaire betrokken.
De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) reageerde deze week snel en wees direct met de beschuldigende vinger naar Mabel en Friso. Zij zouden, op bezoek bij Koningin Beatrix, een computer daar hebben gebruikt om de redactionele wijziging door te voeren.
Maar is de zaak daarmee afgedaan? Of valt een handeling uitgevoerd vanuit een computer van het paleis – ongeacht wie het doet – onder de verantwoordelijkheid van het Koninklijk Huis, en daarmee onder de ministeriële verantwoordelijkheid van de premier? Moet Balkenende zich voor het parlement verantwoorden?
Hoewel het echtpaar formeel niet meer tot het Koninklijk Huis behoort, verdwijnt daarmee niet vanzelfsprekend de betrokkenheid van de koningin, en daarmee de minister-president, zegt staatsrechtgeleerde Peter Rehwinkel (burgemeester van Naarden en PvdA’er). „Staatsrechtelijk gezien is die verantwoordelijkheid gestopt toen het paar zonder toestemming van het parlement trouwde”, zegt Rehwinkel. Maar irrelevant is de band tussen het paar en Beatrix zeker niet. Ze maken tenslotte nog wel deel uit van de koninklijke familie. „Het is natuurlijk niet voor niets dat de aanpassing vanuit het woonpaleis van het Staatshoofd is gedaan.” Dat het Koninklijk Huis wel degelijk betrokken is, blijkt volgens Rehwinkel ook uit de manier waarop de zaak is aangepakt. De RVD – die alleen verantwoordelijk is voor de publiciteit van het Koninklijk Huis – ging ermee aan de slag. „En het schijnt dat er ook overleg met de Koningin is gevoerd.” Zeggen dat het om gewone burgers gaat en dat daarmee alle ministeriële verantwoordelijkheid verdwijnt „zou al te makkelijk zijn”, zegt Rehwinkel.
De internetaanpassing had zich daarom weer tot „een politieke kwestie” kunnen ontwikkelen, denkt Rehwinkel. „Maar eerlijk gezegd is er zo doortastend opgetreden dat ik denk dat de angel er direct al uitgehaald is.” De snelle ‘bekentenis’ van de RVD, zal de aandacht voor de zaak doen afnemen, denkt Rehwinkel.
Twee dagen na de ontdekking is het hele verhaal over de redactionele ingrepen al terug te lezen in het lemma van Mabel Wisse Smit. In de Engelse en de Nederlandse versie van Wikipedia. Daarmee is de affaire weer opgerakeld. Maar als Rehwinkel gelijk heeft, zal het voor Mabel en Friso niet zo uit de hand lopen als drie jaar geleden. Ook Balkenende zal dan opgelucht zijn. Hij zal niet veel behoefte hebben zich opnieuw te verantwoorden voor het gedrag van het paar.
De mislukte aanpassing van het Wikipedia-lemma heeft wel een, ongetwijfeld onbedoeld, bijeffect gehad. De media-aandacht leidde tot een discussie op de website over de vraag of false niet een te negatieve vertaling is van het indertijd door Balkenende gebruikte woord „onjuist”. Het gevolg: volgens de laatste stand van zaken was de door het paar verstrekte informatie niet „incomplete and false” maar „incomplete and incorrect”.